Strona główna
O Autorze
Książka
Spis treści
Zamówienia
Kontakt
   
 




Wstęp.......................................................................................................................5

1. Rozszczep podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego jako wada rozwojowa.................11   

   1.1 Podstawowe zagadnienia dotyczące wady rozszczepowej...................................11

    1.2. Etiologia i patogeneza rozszczepów.................................................................13

    1.3. Podział rozszczepów......................................................................................16

    1.4. Występowanie rozszczepów............................................................................19

    1.5. Rozszczep a współistniejące wady rozwojowe.................................................. 20

    1.6. Prototypowe cechy dziecka z rozszczepem..................................................... 21

          1.6.1. Obraz dziecka z rozszczepem z perspektywy teorii prototypów................. 21

          1.6.2. Prototyp anatomiczny. ...........................................................................24

          1.6.3. Prototyp dysfunkcji biologicznych........................................................... 36

          1.6.4. Prototyp komunikacji, a w nim prototyp artykulacji................................... 40

          1.6.5. Prototypowe doświadczenia dziecka z rozszczepem................................ 40

    1.7. Wielospecjalistyczne leczenie dzieci z rozszczepem........................................ 42

          1.7.1. Program wielospecjalistycznego leczenia dzieci z rozszczepem wargi i    podniebienia..............................................................................................................45

2. Zaburzenia mowy u osób z rozszczepem (w Polsce i na świecie) – przegląd badań ......................................................................................................................48

    2.1. Rekonesans zagadnień.................................................................................. 48

    2.2. Badania zaburzeń mowy u osób z rozszczepem opublikowane w Polsce. ...........50

          2.2.1. Strategie radzenia sobie z rozszczepem a wymowa dziecka. ...................50

          2.2.2. Patomechanizm i uwarunkowania zaburzeń wymowy. ..............................53
..
          2.2.3. Badanie wymowy dzieci i młodzieży z rozszczepem................................ 63

          2.2.4. Sposób oceny i opisu zaburzeń wymowy................................................ 64

          2.2.5. Rozwój mowy dzieci z rozszczepem... ...................................................69

          2.2.6. Autokorekcja   zaburzeń   mowy   u   osób  z  rozszczepem  podniebienia?74

          2.2.7. Podsumowanie. ....................................................................................76

   2.3. Badania zaburzeń mowy u osób z rozszczepem w literaturze światowej ..............76

         2.3.1. Wprowadzenie....................................................................................... 76

         2.3.2. Kategorie opisu zaburzeń realizacji fonemów u osób z rozszczepem.......... 77

         2.3.3. Artykulacja kompensacyjna. ...................................................................80

         2.3.4. Ocena jakościowa głosek wadliwych........................................................82

        2.3.5. Cechy wymowy a warunki anatomiczno-czynnościowe.............................. 83

        2.3.6. Rozwój mowy dzieci z rozszczepem... .....................................................86

3. Zaburzenia realizacji fonemów u osób z  rozszczepem w opisie lingwistycznym – propozycja własna analizy kognitywnej. .....................................................................89

   3.1. Tło problemu.................................................................................................. 89

   3.2. Różnorodność ujęć......................................................................................... 91

         3.2.1. Nazwy cech zaburzeń realizacji fonemów uwzględniane w literaturze......... 91

         3.2.2. Zaburzenia artykulacji i nosowanie.......................................................... 93

         3.2.3. Zaburzenia artykulacji, w tym nosowanie................................................. 94

   3.3. Istota nienormatywnych realizacji fonemów...................................................... 96

         3.3.1. Wyznaczniki opisu zaburzeń. ................................................................96

         3.3.2. Lingwistyczna interpretacja artykulacji kompensacyjnej.......................... 102

         3.3.3. Lingwistyczna interpretacja współruchów mimicznych............................ 107

   3.4. Zaburzenia mowy u osób z rozszczepem w typologii zaburzeń mowy............... 107

   3.5. Dyslalia rozszczepowa................................................................................. 111

   3.6. Metoda badania zaburzeń realizacji fonemów.. ................................................111

4. Zaburzenia realizacji fonemów spółgłoskowych ze względu na miejsce artykulacji z perspektywy badań własnych................................................................................. 114

   4.1. Metodologia i teren badań. ............................................................................114

   4.2. Fonetyka mowy rozszczepowej ze względu na miejsce artykulacji ...................115

         4.2.1. Rodzaje dyslokacji ..............................................................................115

         4.2.2. Dystrybucja dyslokacji w zależności od fonemu. ....................................119

         4.2.3. Schematyczna wizualizacja dyslokacji.................................................. 117

         4.3. Prototypowe  cechy  realizacji fonemów spółgłoskowych ze względu na miejsce artykulacji u osób z rozszczepem ...........................................................................122

   4.4. Etiologia zaburzeń realizacji fonemów u osób z rozszczepem...........................127

5. Logopedyczna terapia zaburzeń mowy u dzieci z rozszczepem............................. 129

   5.1. Terapia  zaburzeń   mowy  u  dzieci  z  rozszczepem  w  świetle  literatury....... 129

   5.2. Wczesna interwencja logopedyczna............................................................... 131

         5.2.1. Ogólny cel wczesnej interwencji logopedycznej ......................................131

         5.2.2. Czas podejmowania działań..................................................................133

         5.2.3. Kategorie oddziaływań w przypadku wczesnej interwencji .......................134

   5.3. Terapia zaburzeń wymowy............................................................................ 138

         5.3.1. Podstawowe warunki efektywności terapii logopedycznej ........................138

         5.3.2. Etapy terapii logopedycznej.................................................................. 139

         5.3.3. Rodzaje ćwiczeń logopedycznych......................................................... 142

         5.3.4. Sekwencja głosek................................................................................ 143

         5.3.5. Ćwiczenia podniebienia miękkiego i zwarcia podniebienno- -gardłowego.....147

         5.3.6. Zasady terapii logopedycznej ................................................................150

   5.4. Miejsce logopedy w wielospecjalistycznym leczeniu dzieci z rozszczepem........ 151

Zakończenie........................................................................................................... 156

Bibliografia.............................................................................................................. 158

Spis tabel............................................................................................................... 176
.
Spis rysunków........................................................................................................ 177

Spis ZDJĘĆ............................................................................................................ 178

ABSTRACT............................................................................................................ 180